Aikido

Hallo allemaal!

Het is weer tijd voor een verslag!
Nog een weekje school, een weekje met papa rondhangen, en dan sta ik voor je het weet al weer op Nederlandse bodem! :o
Ik ben al begonnen met mijn koffers inpakken, en met het regelen van wat afsluitende dingen. Ook heb ik me al ingeschreven voor vakken aan de uni en nieuwe schoolboeken besteld (om thuisbezorgd te worden in Nederland, alvast bedankt voor het aannemen Sharon! ^^). Het komt nu wel echt dichtbij zeg...

Zoals de titel al doet vermoeden gaat het verslag dit keer (voornamelijk) over aikido. Ik heb vandaag weer een training gehad, en nu alles nog vers in mijn geheugen zit wil ik eens een keertje alle verschillen met het Nederlandse aikido beschrijven. Dit zal misschien niet voor iedereen even interessant zijn, maar ik wil het toch ergens uitgeschreven hebben. Voor zover ik er aan denk zal ik proberen wat uitleg te geven voor niet-aikidoka!
Hier gaan we!

Om te beginnen de dojo (plek waar je traint). Je loopt eerst een trap op om het gebouw binnen te gaan (het gebouw wordt gedeeld door meerdere organisaties), en dan binnen naar rechts, door een gangetje en dan weer een trap af naar beneden. Op de onderste trede doe je je schoenen uit, je zet ze in de kast die daarvoor bedoeld is, en loopt dan de deur door. Je komt dan direct op de mat terecht, dus dan steek je schuin over naar een stukje vloer naast de mat. Vanaf daar kun je de kleedkamers binnen (die liggen parallel aan de matten).

Er ligt een vaste mat (fijn!) en de dojo kan worden gehuurd. Voor zover ik weet zitten alleen wij er momenteel in.
De dojo zelf is niet heel groot (36 tatami matten in totaal, 6 bij 6) en zo goed als geheel ommuurd, wat ook het idee van ruimte niet veel helpt. De kleedkamers zijn ook niet bijzonder groot. In de kleedkamer van de vrouwen ligt een stapel matten ruimte in te nemen, en een kast met grote vakken om je spullen in te leggen. We zijn meestal met zo'n 6 tot 10 mensen, waarvan 5 vrouwen, en dat past zo ongeveer net in de kleedkamer. Iets meer en we staan echt hutjemutje op elkaar. Er is ook geen wastafel of wat dan ook in de kleedkamer, dus neem je eigen water mee! Iedereen draagt trouwens hakama (broekrok) over hun gi (zeg maar wat je als geen-budo-beoefenende-Nederlander onder 'judopak' zou verstaan) heen.

De dojo bevindt zich op een benedenverdieping, met twee (hoge) ramen op straatniveau, en een achterdeur aan de kant van de kleedkamers, bij het stukje vloer daar. Deze staan momenteel tijdens trainingen altijd open (anders is het veel te warm!) en dan staat er bij iedere opening een apparaatje wat geluid (of zoiets) uitzendt wat muggen etc. tegen zou moeten houden. Die lijken redelijk te werken!
Vanaf vanavond stond er ook een staande ventilator om extra verfrissing te geven. De luchtvochtigheid is ondertussen al weken boven de 90%, en met de steeds maar stijgende temperaturen is dat ondertussen niet meer overbodig :p

Dan nu de les. We hebben meestal tussen de 6 en 10 mensen, en ik ben verreweg de jongste. Of wacht, laatst trainde er ook een jongere jongen mee, van ongeveer mijn leeftijd ook denk ik, en een vrouw van ergens in de 30 (schat ik zo). En de zus van de docente had een Amerikaanse uitwisselingsstudente in huis die ook een poosje mee heeft getraind. Maar over het algemeen is de harde kern van deze dojo van middelbare leeftijd :p

Er hangt een set met 3 fotoos aan de muur: O'Sensei in het midden, en naast hem één van zijn leerlingen (welke stroming wij oefenen) en de oprichter van onze dojo. Bij het openen zit de docent voor ons, maar wij zitten niet op volgorde - zelfs meestal niet eens netjes naast elkaar op een rij! :o Maar in ieder geval wel allemaal met ons gezicht richting de sensei.
Ik schrijf trouwens voor de handigheid maar steeds 'docent', maar op woensdag is het een docente ;) Zondag is het wel een man.

De docent draait zich om richting de portretten en zegt 'mokusou', wat 'meditatie' betekent. Zo zitten we even stil. Dan ze 'mokusou owatte shoumen rei' (de meditatie is afgelopen, groet naar voren). Dan buigen we. En nog een keer. Dan klappen we in onze handen (4x), waarbij de armen voor ons uitgestrekt zijn, en dan buigen we nog een keer.
Aangezien we in Nederland maar 1x buigen was dit de eerste keer grote verwarring voor mij. Ik kreeg het voor elkaar om toch (ietwat laat) met alle bewegingen mee te doen, maar dat was me toch wel gelijk het teken van 'dit is anders dan Nederland!'.
Dan draait de docent zich om naar ons, zegt 'keiko hajimemasu' (de training begint) en dan buigen wij allemaal naar de docent en vice versa.

De warming-up bestaat uit irimi tenkan met een partner, waarbij je steeds doordraait. En dat dan 5 tot 10 minuten lang. Alleen maar dat. Ik kan niet ontkennen dat je er wel wat warm van wordt, maar niet in alle spiergroepen. Aan de andere kant, het weer is warm genoeg dat je zelfs met gewoon rondjes lopen waarschijnlijk al wel flink opwarmt ;)
Een ander nadeel van deze beperkte warming-up is dat een paar basis-skills ongebruikt blijven. Zo kwam ik er laatst achter dat er best een aantal mensen in mijn dojo zijn die geen mae ukemi (voorwaardse rol) kunnen >.> En dat is dan de hoofd-uke van de docent(en), met een zwarte band! Maar verder is haar aikido wel erg goed hoor ;)

De inhoud van de lessen verschilt per docent. De woensdag-docente (Hashimoto-sensei) begint altijd met wat suwariwaza-werk (op je knieën technieken uitvoeren), en dan varieert ze meestal enkel tussen een stuk of 4 technieken, soms met meerdere aanvalsvormen. Ja, het is veel van hetzelfde, maar zo leer ik daar wel meer aandacht aan te schenken (en ik vindt het sowieso wel fijn omdat er best een aantal dingen anders zijn, maar daarover zo meteen meer). De zondag-docent (Fujimura-sensei) varieert wat meer, en heeft over het algemeen ook minder suwariwaza werk.

Mijn knieën zijn ondertussen trouwens gewend aan het vele suwariwaza, maar in het begin was dat toch wel even moeilijk (vooral omdat ik eerst alleen op woensdagen ging). Ik heb nu twee permanente rode plekken op mijn knieën van waar ik steeds blaren ontwikkelde in het begin (en de broek van mijn aikido-gi vertoont nog steeds dubieuze plekken van waar het bloed er niet helemaal uitgewassen is, zie stukje over aikido in het reisverslag "Naar het ziekenhuis?! :o" voor meer details), maar je moet wat overhebben voor de sport waar je van houdt, toch? :p

Terug naar de les. De docent heeft één vast uke (Takeoka-san) waarmee hij/zij een techniek voordoet. Dit doet hij/zij dan een keer of twee, en dan kun je gelijk aan de slag (tenzij er specifiek wat anders is dan normaal, of een punt waar je aandacht aan moet geven, dan wordt er verbale uitleg gegeven en wordt de techniek nog een paar keer voorgedaan).

Het trainen doe je meestal in groepjes van 3 of 4, soms 2. De docent geeft aan wie met wie werkt, en op woensdag zit er meestal geen tot weinig variatie in deze groeperingen (vandaag ook weer steeds met dezelfde 2 mensen gewerkt). Nu kan ik het met bijna iedereen goed vinden hier, dus het stoort me haast niet (wat ik niet gedacht zou hebben in het begin!). De zondag-docent is meer van het wisselen, bij hem veranderen de groepen bij iedere nieuwe techniek.
Voor je begint buig je (zittend op je knieën) naar elkaar en zegt 'yoroshiku onegai shimasu' of 'yoroshiku onegai itashimasu' (vrij vertaald zo ongeveer 'laten we lekker samen trainen').

Je doet dus één techniek met drie mensen (meestal), waarbij iedereen de techniek twee keer doet met iedere partner. Echter, als je maar met 2 mensen bent doe je het ook maar ieder steeds 2x, tenzij je expliciet de omote en ura (voorkant-vorm en achterkant-vorm) variant moet doen.
Bij drie of vier mensen (vooral bij de staande technieken) doe je eerst de techniek aan de rechterkant (iedere uke (aanvaller) 1x), en daarna links.

Als de docent klapt stop je, buig je naar elkaar en zeg je 'arigatou gozaimasu', oftewel 'bedankt (voor het trainen)'. Dan ga je uit de weg zitten (niet met rug naar de portretten!) en kijk je naar de nieuwe techniek die de docent in het middel van de matten voordoet. Je gaat dus niet steeds terug naar de begin-rij (daar is de ruimte ook gewoon te klein voor, dit is veel handiger).

De laatste techniek die we iedere les doen is tenshi nage, en een hele enkele keer kokyu ho. Dan gaan we allemaal weer netjes in de rij (soort van) zitten en herhalen we het ritueel van in het begin, met de uitzondering dat de docent nu 'keiko owarimasu' zegt, 'de les is afgelopen'. Daarna zegt de docent 'soujiki no hou onegaisimasu' (de stofzuigers aub) en dan buigen wij en zeggen we dat we dat gaan doen. Vervolgens halen een paar mensen de twee stofzuigers uit de vrouwenkleedkamer en stofzuigen de matten af. In de zomer nu het warm is en men veel meer zweet komt het vaker voor dat we de matten afnemen met vochtige doeken (er is een kraan met betonnen bak eronder net buiten de deur en we hebben wat emmers staan en een rek met doeken). Hier doet iedereen dan aan mee. Eerst de doeken nat maken, uitwringen (vasthouden op de 'bokken'-manier, ook dit is training!), de mat afnemen, en dan de doekjes weer uitwassen, uitwringen en ophangen op het rekje.

Op zondag is er na de basis-training nog de mogelijkheid om wat extra te doen: met iedereen die daarvoor achter blijft doe je nog ongeveer een half uurtje vrije technieken: één voor één ga je vooraan staan en kies je een techniek uit om te doen. Je vertelt de rest welke aanval ze moeten gebruiken en doet dan de techniek met iedereen (ze vallen je één voor één aan).

Een speciaal geval is trouwens nog de examens die worden afgenomen. Van wat ik heb gezien gebeurt dit random wanneer de docent vindt dat iemand er klaar voor is, het is meestal midden in de les en het wordt (voor zover ik weet) niet vooraf aangekondigd (aan de rest in ieder geval, waarschijnlijk wel aan de examenkandidaat. Hoop ik..). De ram!en worden dichtgedaan tegen het geluid (erg fijn in deze hitte >.<), de kandidaat komt naar voren en krijgt een stuk of 2 ukes toegewezen. Na het hele naar-elkaar-buigen gebeuren moet de kandidaat een minuut of 5 lang technieken voordoen die de docent opnoemt, en dat was het wel weer ongeveer. De normale les zet zich voort, en aan het eind van de les wordt het resultaat aangekondigd. Ik heb alleen nog maar kyu-examens gezien (een stuk of 2 à 3), ik geloof dat je vanaf shodan (of anders nidan) naar een hogere dojo moet. Dit is echter heel anders dan ik in Nederland gewend ben. Vreemd, dat de Nederlandse dojo's in dit opzicht veel strenger lijken! Misschien ligt het aan deze ene dojo in Kyoto, misschien aan deze docenten, of misschien aan nog heel wat anders. Hoe dan ook, dit was best anders dan ik verwacht had!

Dan nog een klein stukje over het verschil in technieken zelf. Kort omdat het al laat is en ik naar bed moet, maar ook omdat het lastig is om op te schrijven zonder fysieke demonstratie. Echter, dat komt pas als ik weer terug ben ;)

Een van de dingen die me meteen opviel is de manier van ushiro dori, achterlangs twee polsen vastpakken. Als tori ben je namelijk degene die ronddraait en instapt! Dit is anders dan allebei de varianten die ik ken uit Nederland!

Ook hebben ze combinaties van shomenuchi (voorwaardse slag naar het hoofd) waarbij je er langs glipt, en dat uke dan omdraait en nogmaals slaat. En dan ook met yokomenuchi (zijwaardse slag naar de nek/het hoofd) twee keer, en combinaties van die twee. En de standaard manier van reageren op deze aanvallen is ook anders dan ik gewend ben.
Na een aantal keren te hebben geprobeerd dit uit te leggen zonder helemaal te verdwalen (en/of mezelf te verwarren) heb ik besloten niet verder hierop in te gaan. Het is laat, mijn hoofd is warrig, ik heb net gedoucht na een moeilijk warme training en ben nu rozig (plus het is ondertussen al na 12en en ik heb morgen weer school).
Voor een uitgebreidere uitleg over wat er precies anders was, kun je me aanschieten als ik weer in Nederland ben! :D Nu ga ik namelijk eerst even lekker slapen.

Mijn bed roept (al echt minimaal een uur of zo) en ik heb jullie wel weer lang genoeg geamuseerd met wilde aikido-verhalen. Als ik nog wat meer bedenk dat anders is, dan komt dat in mijn volgende verslag (misschien) nog wel aan bod ;)

Welterusten allemaal!

~Manon